2 ngân hàng tiên phong trên thị trường là VPBank và Techcombank

Theo ghi nhận, mới đây, VPBank Commcredit đã liên minh với DMSpro – SmartPay để có thể tấn công sâu hơn nữa vào thị trường cho vay tại phân khúc SMEs, startup và hộ gia đình. Và trong liên minh VPBank Commcredit – SmartPay – Bonbon Shop/DMSpro thì vai trò của Bonbon Shop chính là kết nối giữa nhà sản xuất và cửa hàng bán lẻ, còn ví điện tử smartPay sẽ cung cấp các phương thức cũng như giải pháp thanh toán khi chủ cửa hàng có nhu cầu vay tiền thì sẽ là việc của VPBank Commcredit. Chi tiết hơn, khi hộ kinh doanh có nhu cầu vay tiền, thông qua dữ liệu mà mình có cộng với hoạt động của khách hàng trên app Bonbon Shop cùng doanh thu và dòng tiền; bằng công nghệ của mình thì VPBank sẽ phân tích xem hộ kinh doanh đó có đủ điều kiện để vay tiền hay không. Nếu như được thì sẽ được vay với hạn mức bao nhiêu. Được biết, mức vay tối đa của VPBank Commcredit có thể duyệt lên đến 200 triệu đồng. 

Còn DMSpro cũng là nhà cung cấp hệ thống quản lý kênh phân phối bán hàng tại Việt Nam và Đông Nam Á. Được thành lập vào năm 2011, doanh nghiệp này chính là đơn vị tiên phong sử dụng công nghệ điện toán đám mây trong việc quản lý hệ thống phân phối (DMS). Được biết, DMSpro từng tham gia triển khai các dự án DMS cho P&G, Unilever, Vinamilk, Johnson&Johnson, Samsung, Tân Hiệp Phát, SCG, Beiersdorf ,... 

Về phần mình, Chủ tịch HĐQT Công ty CP DMSpro - ông Phạm Ngọc Ấn cho biết, ứng dụng Bonbon Shop của họ không giống với VinShop. Bonbon Shop được ra đời vào năm 2019 và chỉ là nền tảng công nghệ trung gian đứng giữa kết nối các nhà sản xuất trong mảng dược phẩm - mỹ phẩm - FMCG với các nhà bán lẻ (cụ thể là các hộ kinh doanh và tiệm tạp hóa). Còn Vinshop sẽ mua hàng từ các nhà sản xuất và bán lại cho các tiệm tạp hóa - họ giữ vai trò giống như một kênh phân phối B2B. 

Phó Tổng Giám đốc thường trực VPBank - ông Phùng Duy Khương cho biết: "Kể từ năm 2014 đến nay, với việc đã hỗ trợ - đồng hành cùng 150.000 hộ kinh doanh thông qua các gói tín dụng và các giải pháp tài chính, VPBank Commcredit chính là thương hiệu lớn nhất trong phân phúc cho vay này. Hiện có khoảng 5 triệu nhà bán hàng nhỏ lẻ đang hoạt động tại Việt Nam". 

Mặc dù vậy, trong 2 năm qua, các hộ kinh doanh nhỏ lẻ là một trong những chủ thể bị ảnh hưởng xấu bởi vì đại dịch nhất đã khiến cho việc kinh doanh của VPBank Commcredit cũng bị ảnh hưởng theo. Bên cạnh đó, trong 6 tháng gần đây, nền kinh tế Việt Nam cũng như các hộ kinh doanh cũng đã quay trở lại hoạt động đã phần nào hồi phục được sự tăng trưởng. Và với liên minh trên, VPBank Commcredit có thể khai thác thêm lượng 667.000 nhà bán hàng đã liên kết thanh toán với SmartPay cùng 35.000 hộ kinh doanh đang hoạt động trên Bonbon Shop. Tính đến thời điểm hiện tại, nền tảng của Bonbon Shop đã kết nối đến hơn 24 nhà sản xuất với 35.000 điểm bán lẻ trên cả nước. 

So sánh với VPBank thì Techcombank lại có xuất phát hơi chậm trong cả lĩnh vực cho vay tiêu dùng cũng như cho vay đối tượng là SMEs, startup và hộ gia đình nhưng với hai đối tác thân thiết lớn hàng đầu Việt Nam là Masan – Vingroup, Techcombank đang đi rất nhanh.

Ông Jens Lottner - CEO Techcombank cho biết: "Đối với SMEs, đây chính là phân khúc khách hàng quan trọng và là xương sống cho nền kinh tế. Trước đây chúng tôi chưa hiểu sâu về những rủi ro liên quan đến loại hình này, từ giờ đến cuối năm ngân hàng đang xây dựng mô hình về đánh giá thẩm định rủi ro, đưa ra các sản phẩm kinh doanh phù hợp, dành riêng cho phân khúc này. Thực tế thì mặc dù chúng tôi muốn tăng trưởng và mở rộng sang SME, Techcombank cũng đã rất thận trọng cũng như phải đảm bảo hiểu rõ về lĩnh vực này trước khi cung cấp sản phẩm dịch vụ cũng như hỗ trợ cho các doanh nghiệp đó. Đầu tiên chính là tập trung vào khách hàng hiện hữu trước vì họ đã quan hệ với Techcombank một thời gian và chúng tôi đã thực sự hiểu họ. Chúng tôi cũng muốn mở rộng sang SME từ những hiểu biết của mình và cũng mong có thể được hạn mức tăng trưởng tín dụng cao nhất có thể từ NHNN để phát triển thêm khu vực này". 

Cùng với việc trở thành một thành viên trong Vinshop – VinID – Techcombank, ở thời điểm hiện tại, Techcombank nghiễm nhiên có một tệp khách hàng có sẵn khoảng 100 triệu là chủ các cửa hàng tạp hóa - đây là thành viên của Vinshop. Hiện, trên VinShop đang có dịch vụ ứng vốn với số vốn tối thiểu mà các chủ cửa hàng tạp hóa được vay là 10 triệu đồng cùng hạn mức tối đa là 100 triệu đồng và người duyệt vay các khoản vay này là Techcombank.  Còn ở khía cạnh khác, hiện nay chuỗi siêu thị của WinMart của Masan đang tiến hành nhượng quyền và trong tương lai, đây cũng sẽ là một nguồn khách hàng nhỏ lẻ đáng kể của Techcombank. 

Tại thị trường Việt Nam, Funding Societies và Validus đang hoạt động rất tích cực

Cả Funding Societies và Validus không hẹn mà gặp đều quyết định chọn năm 2019 để tiến quân vào Việt Nam. Dù vậy, do 2 năm COVID-19 nên phải bắt đầu từ năm 2202 họ mới hoạt động một cách mạnh mẽ. 

Được biết, Funding Societies (tên Modalku tại thị trường Indonesia) chính là nền tảng tài trợ kỹ thuật số cho SMEs lớn nhất tại Đông Nam Á hoạt động chủ yếu tại Singapore, Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam. Đến thời điểm hiện tại, nền tảng này đã giải ngân hơn 2 tỷ USD để hỗ trợ cho các doanh nghiệp thông qua hơn 5 triệu giao dịch cho vay. 

Vào đầu năm 2022, VNG đã tiến hành đầu tư 22,5 triệu USD vào Funding Societies trong vòng gọi vốn Series C, tổng giá trị là 294 triệu USD. Trong đó có 144 triệu USD vốn chủ sở hữu và 150 triệu USD khoản cho vay. 

Đến tháng 4/2022, VNG đã tuyên bố thông tin Funding Societies trong vòng gọi vốn Series C đã trở thành công ty liên kết của họ tính từ ngày 21/4/2022/. Cũng theo thông tin từ website Telio, hiện họ đã có mặt tại 25 tỉnh thành phục vụ cho hơn 60.000 cửa hàng. 3 ngành hàng chính mà họ chú trọng cung cấp chính là tiêu dùng – lifestyle – y tế. Trong tương lai gần, công ty dự kiến sẽ mở rộng ra 45 tỉnh thành và phục vụ cho hơn 150.000 đại lý bán lẻ đến hết năm 2022. Bên cạnh đó, Telio còn có ứng dụng Teliobooks để có thể giúp cho các chủ đại lý tạp hóa quản lý được công nợ, doanh thu với các tính năng hỗ trợ cũng như tổng kết và nhắc nhở tự động qua SMS, Zalo. Cách thức hoạt động của Talio cũng khá giống với Bonbon Shop chỉ còn thiếu nhà cho vay. Và sau thời gian thử nghiệm cũng như thành công mỹ mãn - một khi họ giải ngân được 20 triệu USD tính đến tháng 12/2021 thì Funding Societies đã tổ chức sự kiện chính thức ra mắt tại thị trường Việt Nam vào tháng 5/2022. 

Giám đốc điều hành của Funding Societies tại Việt Nam - ông Ryan Galloway cho biết: "Funding Societies không gặp khó khăn khi đến hoạt động tại thị trường Việt Nam, khi các chủ cửa hàng nhỏ, lẫn giới startup và SMEs, háo hức mong chờ sự xuất hiện của họ". 

Tại thị trường Việt Nam, vẫn còn khoảng cách rất lớn giữa nhu cầu vốn của doanh nghiệp vi mô giống như các cửa hàng tạp hóa nhỏ, Startup và SMEs với khả năng chấp thuận cho vay vốn của các ngân hàng truyền thống. 

Và để có thể vay tiền ở các ngân hàng thương mại, các SMEs cùng các Startup cần có tài sản đảm bảo hoặc dòng tiền thật minh bạch, cụ thể là các khoản chi tiết, mua bán hàng hóa đều phải tiến hành online hoặc có chứng từ cụ thể nhưng đây lại là những điểm yếu của loại hình quy mô doanh nghiệp này. Chính sự xuất hiện của Funding Societies đã lấp chỗ trống đó. Funding Societies thống kê, 58 tỷ USD chính là giá trị của cái khoảng cách nói trên, tương đương với 24% tổng lượng vốn trên thị trường chứng khoán và bằng 21% GDP Việt Nam trong năm 2021. 

Không những thế, Funding Societies sẽ phục vụ chủ yếu cho 2 đối tượng khách hàng là cửa hàng/startup chưa từng hoặc chưa có cơ hội vay Ngân hàng hoặc đã được vay nhưng chưa đủ nhu cầu.

Đối tượng mà Funding Societies nhắm đến là 290.000 SMEs tại Việt Nam, cụ thể hơn là những doanh nghiệp có doanh thu trung bình trên 250.000 USD/năm và thời gian hoạt động ít nhất 1 năm. Quy mô của khoản vay thường sẽ là dưới 1 triệu USD, thời gian cho vay sẽ là từ 1 - 12 tháng. Bên cạnh đó thì họ sẽ cho vay đa lĩnh vực từ giao dịch cho đến công nghệ, FMCG thông qua việc cung cấp các sản phẩm tài trợ hàng tồn kho, các khoản phải thu, các khoản phải trả trong và xung quanh khu vực TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. 

Còn Validus được thành lập năm 2015 đã phát triển trở thành nền tảng cho vay tín chấp trực tuyến giữa SMEs và Nhà đầu tư hàng đầu của Singapore với mục đích giải quyết khoảng cách tài chính mà các doanh nghiệp SME phải đối mặt bằng cách sử dụng phân tích dữ liệu, học máy cũng như trí tuệ nhân tạo để cấp vốn cho các doanh nghiệp phát triển. Tại Singapore, Validus Capital được cấp phép bởi Cơ quan tiền tệ Singapore.

Đồng sáng lập kiêm CEO của Validus - ông Nikhilesh Goel cho biết: "Kể từ khi ra mắt, Validus đã giải ngân hơn 1 tỷ USD cho các khoản vay SMEs trên khắp Singapore, Việt Nam, Indonesia và Thái Lan". 

Có thể thấy, mô hình kinh doanh của Validus khác một chút so với Funding Societies. Đó chính là Validus sở hữu nền tảng đứng giữa là trung gian để giúp cho người muốn cho vay gặp được người muốn vay. Validus Việt Nam có dịch vụ tài trợ chuỗi cung ứng và tài trợ hóa đơn, tài trợ vốn lưu động cũng như tài trợ chuỗi phân phối. Giá trị của các khoản vay và mức lãi suất (không quá mức 20%/năm) sẽ còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố từ SMEs. 

Tháng 1/2022, Validus Việt Nam, TTC Group cùng quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures đã công bố thương vụ liên doanh 3 bên. Theo đó, Đặng Hồng Anh, ngoài vai trò là Phó Chủ tịch TTC Group, còn là Chủ tịch DHAC kiêm Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam - đây chính là tổ chức có quy mô bao gồm 9.000 thành viên và 66 chi hội trên khắp quốc gia.