Ngành khai thác tiền số tại châu Á đang dần lụi tàn

Theo Zingnews, giai đoạn 2020 đến giữa 2022, cơn sốt tiền ảo đã hấp dẫn hàng triệu người dân châu Á. Từ Kazakhstan cho tới Jakarta… tiền số dần trở thành phương tiện kiếm lợi nhuận nhanh nhất với nhiều người. 

Nhưng ngay khi Bitcoin đạt đỉnh trong lịch sử vào tháng 11/2021 là 68.789 USD, nỗi ám ảnh về đồng tiền mã hóa trên toàn cầu dần trở nên tồi tệ hơn. Dự án LUNA sụp đổ vào tháng 5 đã làm xuất hiện phản ứng dây chuyền, gây mất ổn định các sàn giao dịch, khiến người dùng mất sạch niềm tin vào lĩnh vực này. Cuối năm 2022, sàn giao dịch FTX tuyên bố phá sản chính là đỉnh điểm của sự thất vọng. 

Bước vào giai đoạn thoái trào

Cuối năm 2021, những người khai thác tiềm mã hóa “thống trị” những khu vực hẻo lánh tại Kazakhstan. Những hộ khai thác nhỏ được xã hội gọi là “những chú chuột hamster”, họ sử dụng nguồn điện ở sân sau để đào tiền ảo. Trong khi tại những trại đào lớn thường được trang bị CPU rất mạnh và hoạt động trong thời tiết lạnh giá. 

Nhưng những công ty khai thác tại đây sớm bị ảnh hưởng lớn bởi hệ thống lưới điện đã xuống cấp và giá tiền ảo tụt dốc. Tháng 1, chính phủ Kazakhstan cắt bỏ nguồn điện khai thác của các công ty này vì tình trạng thiếu năng lượng điện. Sau đó họ buộc phải dùng nguồn điện đắt đỏ từ Nga để thay thế.

“Phần lớn thợ đào khai thác hợp pháp đã phải giảm hoạt động. Không phải lúc nào cũng nhận được nguồn điện ổn định từ Nga” - Người sáng lập công ty khai thác BTC KZ - Din-mukhammed Matkenov nói. 

Tháng 2, công ty BTC KZ nghĩ tới việc chuyển các trang thiết bị tới Nga hoặc Mỹ Latinh. Nhưng kế hoạch này không xảy ra, mà những linh kiện bị tháo rời và bán bớt để cắt giảm hoạt động. 

Hiện tại, những người khai thác tiền mã hóa tại Kazakhstan đang gánh những áp lực lớn vì chính phủ đã siết chặt lĩnh vực này bằng mức thuế rất cao. Theo đó, hoạt động khai thác tiền mã hóa sẽ phải chịu thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ điện (dự kiến tăng gấp 10 lần), thuế thu nhập doanh nghiệp. 

Hay thậm chí, trong luật mới đã được hạ viện thông qua, các công ty khai thác cần trả thêm tiền giấy phép và mua điện tại những cuộc đấu giá tập trung. “Tổng thống Kazakhstan khuyến khích các nhà đầu tư tới quốc gia này. Nhưng mọi chuyện lại chỉ tốt đẹp trên giấy tờ” - Ông Matkenov cho hay. 

Không còn là nghề hot tại Đông Nam Á

Tương tự, tại Indonesia vào một năm trước, người dân dễ dàng tham gia vào thị trường tiền ảo chỉ với chiếc điện thoại thông minh. Giai đoạn 2020 - 2021, giá trị thị trường tiền mã hóa tại nước này tăng hơn 10 lần, đạt khoảng 50 tỷ USD. 

Tháng 11/2021, chia sẻ với Rest of World, nhạc sĩ indie Ananda Badudu cho biết anh rất đam mê khai thác NFT. Tới tháng 12/2022, chủ nghĩa lý tưởng của anh đã sụp đổ khi những khoản đầu tư đã nhanh chóng bốc hơi sau loạt tin xấu trên thị trường. 

“Ở thời điểm này, tôi không biết liệu đây có phải chỉ là trò lừa đảo hay là khoản đầu tư hợp pháp. Nhiều công ty tiền mã hóa đáng ngờ xuất hiện, nhưng lại không có quy định nào kiểm soát việc này” - Badudu nói.

Bên cạnh đó, hàng loạt nhóm tiền mã hóa từng hoạt động mạnh trên Telegram giờ không còn giá trị. Người sáng lập kênh Kriptonesian (một trong những cộng đồng tiền ảo lớn nhất Indonesia) - Antonny Teo chia sẻ rằng, anh mất khoảng 50% người theo dõi tính từ khi đạt được lượng thành viên kỷ lục. Hiện, Kriptonesian chỉ còn lại gần 7.000 thành viên.

Người sáng lập nhóm Cryptoiz (đã có trên 13.500 thành viên hoạt động trên Telegram) - Agus Artemiss nói rằng, “mùa đông tiền mã hóa” đã biến lĩnh vực này thành một trò chơi sinh tồn. Theo nhận định của Artemiss, những đồng tiền đáng tin cậy vẫn có khả năng tồn tại, nhưng với các “đồng tiền rác” thì sẽ biết mất mãi mãi. 

Tháng 8, cơ quan quản lý đầu tư Bappebti của Indonesia đã thống kê khoảng 16 triệu nhà đầu tư tiền mã hóa. Bộ Thương mại Indonesia cho hay, con số này tiếp tục tăng nhưng tổng giá trị giao dịch giảm trên 50%. 

Các nhà đầu tư e dè

Năm 2021, sau khi Trung Quốc đã cấm mọi hoạt động tiền mã hóa, nhiều người kỳ vọng vào việc Singapore trở thành thiên đường mới cho những nhà đầu tư và sàn giao dịch. 

Nhưng việc cơ quan tiền tệ Singapore (MAS) vẫn chần chừ việc cấp giấy phép khiến cho các sàn giao dịch gặp khó khăn. Kể từ khi đạo luật cấp phép có hiệu lực kể từ tháng 1/2020, chỉ có 10 đơn trong số hàng trăm đơn đăng ký là được thông qua. 

Trong khi, đối với người Singapore thì sự sụp đổ của sàn FTX đã để lại hậu quả rất nghiêm trọng. Mùa thu năm 2021 và mùa đông năm 2022, chính phủ Singapore đầu tư một khoản tiền khủng 275 triệu USD và sàn giao dịch FTX thông qua quỹ đầu tư nhà nước Temasek.

Thực tế là các nhà đầu tư Singapore thường sử dụng FTX vì đây là sàn giao dịch đã được chính phủ cấp phép. Ngược lại, Binance lại bị MAS cấm từ cuối năm 2021 vì sàn này không đáp ứng những quy định về rửa tiền và minh bạch. 

“Chính phủ đã buộc chúng tôi sử dụng FTX nếu muốn giao dịch thông qua sàn lớn” - Nhà đồng sáng lập dự án NFT Singapore Cryptobengz - Ferris Frederick Francis nói với Rest of World.

Một nhà đầu tư tại Singapore cho biết bản thân anh đã mất hơn 50% giá trị tài sản ròng từ khi sàn FTX sụp đổ từ đầu tháng 11. “Tôi là người đã mất nhiều nhất trong số những người bạn, người thân của mình. Tôi thực sự rất thất vọng. Nó khiến tôi phải đặt câu hỏi về cách đánh giá của chính mình” - Sean cho hay.