Cuộc đua lãi suất của các ngân hàng “tăng nhiệt”: 7,3% đã là cao nhất?

Trong khoảng 3 tháng trở lại đây, nhiều ngân hàng tư nhân tiến hành tăng lãi suất huy động, phổ biến trong khoảng 0,4-0,5%/năm. Tính tới đầu tháng 06/2022, mặt bằng lãi suát tiền gửi tăng đáng kể với khoảng 10 ngân hàng đưa ra mức lãi suất trên 7%/năm. Trong đó, ngân hàng SCB có mức lãi suất cao nhất là 7,3%/năm. Nhóm 4 ngân hàng có vốn nhà nước gồm VCB, BIDV, Viettinbank và Agribank cũng đang rục rịch tăng lãi suất. Cụ thể, BIDC đã tăng lãi suất tiền gửi thêm 0,1%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Đây là động thái tăng lãi suất đầu tiên trong 3 năm qua của ngân hàng này.

Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng giám đốc phụ trách Ban Điều hành Vietcombank, lãi suất huy động có xu hướng tăng trong thời gian qua. Bởi những biến động của kinh tế thế giới thời kỳ hậu đại dịch, cùng với sự bất ổn chính trị, xung đột của Ukraine, giá dầu tăng chóng mặt đã gây áp lực lên lạm phát toàn cầu. Các ngân hàng trung ương trên thế giới đã bắt đầu thắt chặt chính sách tiền tệ và tăng lãi suất. 

Trong cuộc họp vào tháng 03/2022, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã quyết định nâng lãi suất cơ bản của đồng USD lên 0,25-0,5% (tăng 0,25% so với trước đó) và dự kiến sẽ có nhiều lần nâng lãi suất nữa từ nay đến cuối năm. 

TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia lý giải về việc lãi suất tăng, lãi suất tăng liên tục trong thời gian qua do nhiều ngân hàng cần bổ sung thanh khoản thiếu hụt, khi tăng trưởng tín dụng đang rất tích cực. Ngân hàng Nhà nước ước tính, tăng trưởng tín dụng ngày 27/05 đạt 7,75%, mức cao nhất trong 10 năm qua, gấp đôi mức tăng trưởng trong cùng kỳ năm ngoái.
 
Tuy nhiên,theo ông Lực nguyên nhân quan trọng hơn khiến lãi suất huy động tăng đó là lạm phát. "Lãi suất huy động đầu vào sẽ tiếp tục gia tăng ở một số thời điểm do áp lực lạm phát. Người dân vẫn muốn chuyển dịch kênh đầu tư, thế nhưng các ngân hàng vẫn phải tăng lãi suất huy động để thu hút tiền gửi từ dân cư và kể cả doanh nghiệp", ông Lực cho hay,

Theo chuyên gia kinh tế TS. Đinh Thế Hiển, việc lãi suất huy động tăng là phù hợp với tình hình lạm phát hiện nay. Lãi suất tiền gửi ngân hàng tại Việt Nam hiện tại ở mức 6,5-7%/năm, thường bị đánh giá là nhỏ hơn nhiều so với tỷ suất sinh lợi từ đầu tư bất động sản.

Tuy nhiên, khi đối chiếu mức lãi suất tiền gửi với mức lạm phát 4%, ông Hiển cho rằng mức lãi suất này cao hơn rất nhiều. "Giả sử mức lạm phát là 4% và lãi suất huy động là 6%. Với mức lạm phát như hiện nay, không có nhiều dư địa để giữ lãi suất huy động ở mức như hiện tại. Lãi suất tiết kiệm không tương xứng với lạm phát thì tiền sẽ quay về các kênh đầu cơ", ông Hiển cảnh báo.

Trong bối cảnh lãi suất huy động tiền gửi liên tục tăng, lãi suất cho vay sẽ khó giữ thấp. Vậy thì mục tiêu phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5 - 1% trong 2 năm 2022 - 2023 của Ngân hàng Nhà nước sẽ là thách thức. TS Đinh Thế Hiển cho rằng, chương trình hỗ trợ vay vốn với lãi suất ưu đãi của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước nên tập trung vào các lĩnh vực tạo ra nhiều giá trị gia tăng, việc làm như nông nghiệp, xuất khẩu.

"Việc hỗ trợ cần đảm bảo đúng số tiền, thời điểm, làm tốt, nhanh cũng góp phần giảm lạm phát. Bởi, lạm phát hiện nay chủ yếu do chi phí đẩy, doanh nghiệp tăng giá bán sản phẩm dịch vụ", ông Hiển nói.

TS. Cấn Văn Lực cho biết, lãi suất cho vay trong ngắn hạn sẽ cơ bản ổn định, khi nhiệm vụ trọng tâm của Việt Nam năm 2022 là hỗ trợ phục hồi kinh tế.