Ngăn chặn đà “10 ngày 3 lần tăng giá” vật liệu xây dựng

Giá vật liệu tăng “phi mã” 

Theo Vietnamplus, đánh giá của Bộ Xây dựng, trong quý I năm 2022, giá thép xây dựng trong nước đã có xu hướng tăng theo xu thế tăng chung của thị trường thép thế giới. 

Hiện tượng tăng giá này bắt đầu từ giữa tháng 2/2022 đến nay, giá thép xây dựng trong nước đã bắt đầu tăng mạnh (khoảng tăng giá từ 600-1.200 đồng/kg). Tính đến giữa tháng Ba, giá thép lần lượt tăng so với giá tại thời điểm tháng Hai và tháng Một là 3,5% và 7,5%.

Cụ thể, ngày 4/3, giá thép cây đã tăng từ 17,12 triệu đồng/tấn lên 17,42 triệu đồng/tấn. Đến ngày 6/3, mức giá này đã tăng lên 17,83 triệu đồng/tấn. Ngày 11/3, giá thép cây tiếp tục tăng đạt mức 18,43 triệu đồng/tấn. Như vậy, chỉ trong vòng 10 ngày mức giá của loại vật liệu quan trọng của ngành xây dựng đã tăng đến 3 lần. Trung bình trong quý 1/2022, giá thép xây dựng các loại khoảng 18.890 đồng/kg, tăng 3,5% so với quý 4/2021. Đến đầu tháng 4/2022, giá thép vẫn chưa có dấu hiệu “giảm nhiệt”. 

Còn tại thị trường giá xi măng, cả nước hiện có 90 dây chuyền sản xuất xi măng với tổng công suất mỗi năm đạt 106,6 triệu tấn. Mức sản xuất thực tế có thể đạt đến 122 triệu tấn/năm. 

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho biết dù mức cung nhiều nhưng các doanh nghiệp sản xuất xi măng lại chịu áp lực giá từ nguyên liệu đầu vào như điện, vỏ bao, xăng dầu, nhất là than. Do đó, giá xi măng vẫn tăng từ 30.000-50.000 đồng/tấn so với quý 4/2021 (tăng 1-3% so với quý 4/2021 và tăng 11-15% so với cùng kỳ năm 2021).

Về giá cát, đất đắp, đá xây dựng, Bộ Xây dựng cho biết trong quý 1/2022, giá đất đắp trung bình tại các mỏ là 35.000-40.000 đồng/m3, giá cát trung bình đến công trình là 337.000 đồng/m3, giá đá trung bình đến hiện trường công trình là 224.000 đồng/m3. Tuy nhiên, giá xăng dầu đang cao dẫn đến nguồn cung về cát, đất đắp, đá xây dựng khan hiếm. 

Bộ Xây dựng lưu ý: “Dự báo thời gian tới các loại vật liệu này sẽ còn tăng giá”. 

Vật liệu xây dựng là một yếu tố quan trọng của xây dựng cơ bản, của đầu tư công. Tuy nhiên với tình trạng tăng giá như thời gian gần đây, cùng với dự báo giá sẽ tiếp tục tăng của Bộ Xây dựng như trên, điều này đã trở thành “ác mộng” đối với các nhà thầu xây dựng, tác động trực tiếp tới giá nhà ở trong nước. Theo chia sẻ từ Vinaconex, đơn vị nhà thầu thi công cao tốc Bắc - Nam tại gói thầu số 3 đoạn Phan Thiết - Dầu Giây, doanh nghiệp này “đứng ngồi không yên” vì giá vật liệu tăng mạnh. 

Ông Nguyễn Hữu Tới, Phó Tổng Giám đốc Vinaconex cho biết: “Tại thời điểm ký hợp đồng, giá thép chỉ 12.121 đồng/kg, vật liệu đất 85.500 đồng/m3, cát 330.000 đồng/m3, nhựa đường 10 triệu đồng/tấn. Nhưng hiện giá thép nhà thầu phải mua là 19.100 đồng/kg; đất 158.175 đồng/m3, cát 410.000 đồng/m3; nhựa đường 14,4 triệu đồng/tấn. Riêng chi phí nhiên liệu tăng so với thời điểm ký hợp đồng lên tới 137 tỷ đồng. Gói thầu số 3 đoạn Phan Thiết - Dầu Giây giá trị trúng thầu là 2.146 tỉ đồng. Và vì biến động giá, chi phí hiện đã chênh lệch so với hợp đồng 675 tỉ đồng".

Sự biến động giá quá mạnh cùng với tần suất dày đặc khiến các chủ đầu tư rơi vào trạng thái “làm không được, không làm cũng không xong”. Các doanh nghiệp phải lựa chọn giữ làm là lỗ, không làm thì bị phạt, thì không được thanh toán.

Khẩn trương “kìm” giá vật liệu xây dựng

Từ báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải về những tác động của biến động giá nhiên, vật liệu xây dựng đối với các dự án giao thông. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành khẩn trương thực hiện các giải pháp để quản lý giá vật liệu xây dựng.

Ngày 15/4/2022, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã ký Công văn số 2360/VPCP-CN yêu cầu Bộ Xây dựng hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các địa phương xây dựng, công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng theo đúng quy định của pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, bảo đảm đầy đủ thông tin của các vật liệu cho công trình xây dựng giao thông.

Theo đó, Bộ Xây dựng được giao chủ trì, phối hợp với bộ, ngành, các cơ quan liên quan nghiên cứu các kiến nghị của Bộ Giao thông vận tải về việc hướng dẫn thực hiện điều chỉnh hợp đồng, điều chỉnh giá hợp đồng do ảnh hưởng biến động giá vật liệu đối với các dự án đang triển khai theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, nghiên cứu ban hành, điều chỉnh, bổ sung cơ chế chính sách theo thẩm quyền về cơ chế chính sách quản lý giá nhiên, vật liệu xây dựng; kịp thời báo cáo những vấn đề vượt thẩm quyền.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan xây dựng, công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu theo quy định và khẩn trương thực hiện các giải pháp để quản lý giá, bình ổn giá các vật liệu xây dựng công trình giao thông nói chung và các dự án giao thông trọng điểm quốc gia theo đúng quy định của pháp luật.

Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các cơ quan, chủ đầu tư, ban quản lý dự án, tư vấn, nhà thầu… tiếp tục đẩy nhanh triển khai thi công xây dựng các dự án, chủ động nguồn vật tư, vật liệu phục vụ xây dựng công trình bảo đảm tiến độ các dự án công trình giao thông tuân thủ hợp đồng đã ký và theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan trong việc nghiên cứu giải pháp, cơ chế chính sách cần thiết để quản lý, bình ổn giá nhiên, vật liệu xây dựng.