Doanh nghiệp bất động sản chưa qua “kiếp nạn” thanh khoản

Ngày càng nhiều doanh nghiệp phá sản

Theo Nhà Đầu Tư, mới đây, Hiệp hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) đã tiến hành cuộc khảo sát 500 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS để đánh giá các tác động về cơ chế, chính sách đối với thị trường địa ốc trong giai đoạn vừa qua. 

Kết quả chỉ ra các doanh nghiệp BĐS tiếp tục trải qua hàng loạt khó khăn, thách thức sắp tới. Cụ thể, 50% doanh nghiệp cho biết khó khăn lớn nhất là giao dịch, tiếp đó là pháp lý đất đai; Vốn, thị trường trái phiếu và tín dụng lần lượt là 21% và 22%. 

VARS cho rằng, số doanh nghiệp địa ốc giải thể vẫn đang tăng, đây là minh chứng về việc các doanh nghiệp BĐS vẫn phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. 

Đồng thời, khảo sát từ các hội viên là sàn giao dịch BĐS cho thấy, 20% sàn đang đối diện nguy cơ giải thể; 40% đang nỗ lực chống đỡ để duy trì, chỉ hoạt động với vài nhân sự nòng cốt. Phần còn lại vẫn có khả năng chống đỡ nhưng không cao. Số lượng dự án BĐS hoạt động hay tuyển dụng nhân sự trở lại tăng ở một số địa phương có thị trường BĐS phục hồi tốt nhưng không nhiều. 

Theo VARS, nếu tình hình khó khăn vẫn duy trì trên thị trường BĐS, thì chỉ có 25% doanh nghiệp địa ốc còn trụ được đến hết quý III này. Thậm chí, nếu kéo dài tới cuối năm thì số doanh nghiệp nguy cơ phá sản cũng tăng cao. 

“Các môi giới, sàn giao dịch đang đối diện với loạt rủi ro không nhận được hoa hồng đúng hẹn. Nhiều sàn cũng có khả năng bị phạt, bị xử lý vì tới hạn nhưng không có tiền nộp thuế, không có tiền nộp bảo hiểm xã hội… Vì không có nguồn thu hay bị chủ cho thuê lấy lại mặt bằng trước hạn, cắt điện, nước… do chậm thanh toán, không có tiền thanh toán” - VARS nói rõ. 

Chuyên gia BĐS Nguyễn Hoàng cho hay, tháng 7, tháng 8 đã xuất hiện một số dấu hiệu lạc quan, làm tăng kỳ vọng cho sự phục hồi thị trường. Song thị trường còn nhiều khó khăn, thách thức, nhất là sức mua, từ đó tác động lên lượng hàng tiêu thụ của doanh nghiệp. 

Vị chuyên gia cũng lưu ý, để tạo thanh khoản và giao dịch cho doanh nghiệp, khi khó khăn về sức mua thì việc đưa ra giá bán phù hợp cần phải ưu tiên và cân nhắc. Bên cạnh đó, người mua và doanh nghiệp cần được tiếp cận với vốn vay ngân hàng dễ dàng hơn, cùng lãi suất phù hợp. 

Theo khảo sát, sang quý III, một số doanh nghiệp quay lại kế hoạch bán hàng, chuẩn bị dự án mới; Một số thì chào bán sản phẩm mới ra thị trường để thăm dò mức độ quan tâm của người dân. Nhưng thực tế là lượng khách giao dịch không nhiều, chủ yếu chỉ đi thăm quan. Nguyên nhân chủ yếu là người mua lo ngại pháp lý dự án còn thiếu minh bạch, chưa muốn xuống tiền vào thời điểm này. 

Cần thời gian để chính sách phát huy hiệu quả

VARS cho hay, Chính phủ, các bộ, ngành suốt thời gian qua đã quyết tâm trong việc gỡ vướng, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, bền vững. Thực tế, đây là giai đoạn mà các chính sách pháp lý và dự án BĐS được ban hành quyết liệt và dồn dập nhất. Hàng loạt các cuộc họp khẩn cấp Trung ương đã diễn ra. Toàn bộ cơ quan quản lý các cấp và hệ thống ngân hàng đều vào cuộc. 

Nhiều địa phương ghi nhận một số kết quả hết sức tích cực trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án BĐS. Tính riêng tại Hà Nội và TP. HCM đã có gần 500 dự án được chỉ đạo và giải quyết tháo gỡ vướng mắc.

Nhờ sự chung tay này mà thị trường BĐS đã có những tín hiệu tích cực hơn. Nhất là nhờ công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ thông qua các chính sách then chốt, tác động mạnh tới hoạt động của thị trường BĐS. Tuy nhiên, từ cơ chế, chính sách đến hiệu quả thì phải trải qua một thời gian dài.

“Việc gỡ khó, gỡ vướng cho các dự án BĐS còn nhiều hạn chế, vì: các khó khăn, vướng mắc đã tồn tại từ lâu. Sức khỏe của các doanh nghiệp địa ốc đã suy yếu; Tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm dẫn tới đùn đẩy, né tránh, giải quyết chậm, không dám đề xuất, không dám quyết định của một số cán bộ tại một số địa phương" -  VARS nhấn mạnh.

Theo dữ liệu từ 500 doanh nghiệp nói trên, có tới 43% doanh nghiệp được khảo sát cho biết các cơ chế, chính sách mới bán hành đầu năm nay có tác động tích cực, rất tích cực đến nguồn cung BĐS; 57% cho biết các chính sách này mới chỉ tác động ở mức độ bình thường. 

Về tâm lý đầu tư, 21% doanh nghiệp được khảo sát đánh giá các cơ chế, chính sách mới này thực sự có tác động tích cực, rất tích cực đến tâm lý nhà đầu tư. Số còn lại đều cho rằng sau một thời gian quan sát, theo dõi vẫn không thấy được sự chuyển biến tích cực và rõ rệt của thị trường nên khách hàng vẫn có tâm lý thận trọng. 

Về động thái của chính quyền các địa phương trong việc thực thi cơ chế, chính sách mới ban hành, 50% doanh nghiệp cho biết cơ quan quản lý tại địa phương đã bắt đầu tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn cho thị trường địa ốc; 14% cho biết những hoạt động này đã cho kết quả nhất định, các dự án cơ bản đã xác định hướng giải quyết. 

Về hoạt động điều hành, hỗ trợ doanh nghiệp của chính quyền địa phương nơi doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, phát triển dự án: Có 23% doanh nghiệp đánh giá chính quyền đã có động thái tuyên truyền, hướng dẫn, tổ chức thực hiện chính sách. 15% doanh nghiệp cho rằng việc thực hiện các chính sách hỗ trợ đất đai, gồm gồm công tác giải phóng mặt bằng, quyền sử dụng đất… đã có hiệu quả, rất hiệu quả. 28% cho rằng việc thực hiện những chương trình tiếp cận vốn vay ưu đãi, hỗ trợ xúc tiến, kết nối không hiệu quả, rất không hiệu quả.