Đề xuất chia 12 dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông thành 30 gói thầu 

Điều kiện chọn nhà thầu 

Theo vtc.vn, Bộ Giao thông Vận tải vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức lựa chọn nhà thầu xây lắp dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 (2021 - 2025). 

Từ thực tiễn triển khai dự án xây dựng 11 đoạn cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 (2017 - 2020), Bộ Giao thông Vận tải đã xây dựng các tiêu chí để chỉ định thầu tham gia xây dựng cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025. 

Một số tiêu chí được Bộ Giao thông Vận tải đưa ra gồm: Có chứng chỉ năng lực phù hợp với công trình tham gia xét; từng tham gia các gói thầu kỹ thuật tương tự, giá trị tối thiểu bằng 50% gói thầu đang xét; có nguồn lực tài chính, doanh thu 3 năm gần nhất phải tương đương giá trị gói thầu xét; chứng minh được năng lực huy động nhân sự, máy móc, thiết bị,...

Theo Bộ Giao thông Vận tải, với những tiêu chí trên, cả nước hiện có khoảng 48 nhà thầu đáp ứng được, đây là những nhà thầu đã tham gia thi công xây dựng các công trình giao thông cấp II trở lên có tính chất kỹ thuật tương tự và có giá trị hợp đồng bằng hoặc lớn hơn 350 tỷ đồng. Trong đó, có 18 nhà thầu đã tham gia thi công xây dựng có giá trị hợp đồng từ 350 - 500 tỉ đồng, 16 nhà thầu đã tham gia thi công xây dựng có giá trị hợp đồng từ 500 - 1.000 tỷ đồng; 7 nhà thầu đã tham gia thi công xây dựng có giá trị hợp đồng từ 1.000 - 1.500 tỷ đồng; 7 nhà thầu đã tham gia thi công xây dựng có giá trị hợp đồng từ 1.500 tỷ đồng trở lên.

Trong 5 năm qua có khoảng 27 tư vấn đã tham gia giám sát thi công xây dựng công trình giao thông cấp II trở lên có giá trị hợp đồng từ 2 tỷ đồng trở lên. Trong đó, có 7 tư vấn đã tham gia hợp đồng từ 2 - 5 tỷ đồng, 7 tư vấn đã tham gia hợp đồng từ 5 - 10 tỷ đồng; 8 tư vấn đã tham gia hợp đồng từ 10 - 20 tỷ đồng; 3 tư vấn đã tham gia hợp đồng từ 20 - 30 tỷ đồng; 2 tư vấn đã tham gia hợp đồng trên 30 tỷ đồng.

Chính phủ yêu cầu chia các dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2022 - 2025 thành các gói thầu theo tính chất kỹ thuật, địa hình, địa chất, đảm bảo đồng bộ, không chia nhỏ các gói thầu, các gói thầu có giá trị phần xây lắp từ 5.000 - 15.000 tỷ đồng (tổng giá trị gói thầu từ 7-20 nghìn tỷ đồng).

Với yêu cầu này, Bộ Giao thông Vận tải cho rằng kết hợp với tiêu chí và phân chia quy mô gói thầu từ 5.000 - 15.000 tỷ đồng thì xét trong 5 năm gần đây chỉ có 1 nhà thầu đáp ứng điều kiện tham gia gói thầu trị giá khoảng 7.000 tỷ đồng. Còn xét trong 10 năm qua thì chỉ có 1 nhà thầu đủ điều kiện tham gia gói thầu giá trị hơn 11.000 tỷ đồng. 

Như vậy, các nhà thầu còn lại không đủ điều kiện tham gia độc lập với các gói thầu trị giá từ 5.000 - 15.000 tỷ đồng. Bắt buộc các nhà thầu phải liên danh, liên kết để đủ điều kiện về năng lực kinh nghiệm. Tuy nhiên, nếu thành lập liên danh 5 - 10 nhà thầu cùng tham gia 1 gói thầu sẽ gây khó khăn trong công tác quản lý dự án, vì liên quan tới bộ máy quản lý, quá trình điều hành, thỏa thuận phân chia công việc, trách nhiệm... Cùng với đó, khi giá trị các gói thầu từ 5.000 - 15.000 tỷ đồng, gói tư vấn sẽ giá trị từ 40.000 - 60.000 tỷ đồng nên phần lớn các tư vấn giám sát hiện nay không đạt điều kiện trên. 

Gói thầu từ 3.000 - 5.000 tỷ đồng

Trong báo cáo này, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ phân chia  12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 với chiều dài khoảng 729 km, chia thành khoảng 30 gói thầu, mỗi gói thầu giá trị 3.000 - 5.000 tỷ đồng. Số lượng nhà thầu liên danh khoảng 3 nhà thầu mỗi một gói thầu. Với giá trị gói thầu như vậy, gói tư vấn giám sát khoảng 20.000 - 40.000 tỷ đồng sẽ phù hợp với năng lực các tư vấn giám sát trong nước hiện có.

Về quy trình thực hiện chỉ định thầu, theo quy định, quy mô, tính chất, yêu cầu các gói thầu, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất, khi Thủ tướng phê duyệt, Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt kế hoạch, công khai tiêu chí để các nhà thầu căn cứ đăng ký thầu. Bộ Giao thông Vận tải sẽ thực hiện đánh giá năng lực và tổng hợp báo cáo Thủ tướng danh sách các nhà thầu đủ điều kiện. 

Trên cơ sở dự toán được duyệt và đã được kiểm toán, chủ đầu tư duyệt và phát hành hồ sơ để các nhà thầu hoàn thiện để thẩm định, phê duyệt kết quả chỉ định thầu.  

Ngày 11/1/2022, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư gồm các đoạn Hà Tĩnh - Quảng Trị (267 km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353 km) và Cần Thơ - Cà Mau (109 km). Dự án đi qua 12 tỉnh thành, chia làm 12 dự án độc lập với tổng vốn 146.990 tỷ đồng.

Bộ Giao thông Vận tải đã phê duyệt tổng mức đầu tư toàn bộ 12/12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, có giá trị khoảng 7.640 - 20.500 tỷ đồng, trong đó chi phí xây lắp để lựa chọn nhà thầu tương ứng 5.930-15.130 tỷ đồng, gồm công trình đường bộ cấp I, công trình hầm đường bộ và cầu đường bộ từ cấp III trở lên. Bộ đang tích cực triển khai thủ tục liên quan để khởi công các dự án vào cuối năm 2022.