Cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn thúc đẩy phát triển kinh tế khu cửa khẩu 

Tuyến đường kết nối 2 Thủ đô 

Theo diendandoanhnghiep.vn, dự án cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn có tổng chiều dài 688 km, đã được Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào ký thỏa thuận đầu tư xây dựng, tiến trình đầu tư ưu tiên trước năm 2030. 

Dự án được Chính phủ hai nước thống nhất triển khai công tác lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi tại Hiệp định về hợp tác song phương giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào năm 2015 và Thỏa thuận kết nối giao thông vận tải Việt Nam - Lào giữa hai Chính phủ.

Vào tháng 2 và tháng 10/2016 phương án hướng tuyến Viêng Chăn - Pặc Xan - Viêng Thông - Nậm On - Thanh Thủy - Hà Nội được đã được Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào chấp thuận 

Ngày 6/7/2018, Bộ Giao thông Vận tải đã có buổi làm việc với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) để thống nhất nhiều nội dung quan trọng khởi động dự án cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn. 

Dự án cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn sau khi hoàn thành sẽ trở thành tuyến đường trọng yếu giúp kết nối giao thương, an ninh quốc gia giữa Việt Nam và Lào. Đồng thời trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế cho nhiều tỉnh tại khu vực miền Trung với nhiều lợi thế mở rộng về địa kinh tế cho cả vùng. Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, dịch vụ du lịch, trao đổi hàng hóa và nâng cao đời sống của người dân trong khu vực. 

Tuyến cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn sẽ kết hợp với các tuyến đường bộ cao tốc khác tại Thái Lan và Myanmar tạo thành một hành lang kinh tế mới theo hướng Đông - Tây, kết nối từ khu vực Thái Bình Dương (từ các cảng biển nước sâu của Việt Nam) sang Ấn Độ Dương (cảng Dawei của Myanmar) với khoảng cách 1.500 km. Hiện tuyến đường biển các quốc gia trong khu vực đang khai thác có chiều dài khoảng 5.500 km. 

Với việc hình thành và đưa vào khai tuyến cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn sẽ góp phần giảm chi phí vận tải cho các doanh nghiệp trong khu vực, góp phần tăng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam, Lào và một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. 

Kim ngạch xuất khẩu của Hà Nội sang thị trường Lào đạt 74,8 triệu USD, chiếm tỷ trọng 0,9% tổng kim ngạch xuất khẩu của Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2022. Kim ngạch nhập khẩu của Hà Nội từ thị trường Lào trong 6 tháng đầu năm đạt 98,3 triệu USD. 

Tính đến hiện tại, vốn FDI đăng ký của CHDCND Lào vào thành phố Hà Nội là 7,99 triệu USD. Trong đó, 3,65 triệu USD đến từ 4 dự án mới đăng ký; 2 lượt góp vốn, mua cổ phần với giá trị góp vốn 4,34 triệu USD. Tại Hà Nội, các doanh nghiệp của Lào đầu tư vào một số lĩnh vực như bất động sản, thương mại, tài chính, ngân hàng và bảo hiểm; sửa chữa ô tô, xe máy…

Vành đai kinh tế xuyên Á

Dự án cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn với tổng chiều dài 688 km, trong đó 406 km xây dựng mới gồm 345 km thuộc địa phần nước bạn Lào và 61 km thuộc địa phận Việt Nam từ khu vực cửa khẩu Thanh Thủy đến TP Vinh (Nghệ An) và nhập vào cao tốc Bắc Nam phía Đông mà Việt Nam đang triển khai xây dựng. 

Hướng tuyến của dự án cao tốc Hà Nội – Viêng Chăn sẽ có quy mô 4 - 6 làn xe, vận tốc thiết kế 100km/h - 120km/h. Ở các đoạn có địa hình đặc biệt khó khăn thiết kế với vận tốc 80km/h. Dự kiến tổng mức đầu tư cho dự án này khoảng 6,1 tỷ USD.

Đoạn trên địa phận Việt Nam tuyến đi song song với Quốc lộ 46 phù hợp với các quy hoạch mạng đường bộ của Việt Nam.

Với vị trí hướng tuyến của cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn do 2 quốc gia lựa chọn sẽ mở ra cơ hội lớn để Việt Nam và Lào thiết lập “vành đai kinh tế” nối với vùng Đông Bắc Thái Lan, Myanmar, xác lập hành lang kinh tế Đông - Tây. 

Có thể thấy, với quy mô đầu tư do Lào và Việt Nam đã thống nhất, dự án cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn sẽ mở ra con đường thông thương cho cả 2 quốc gia trong thời gian tới. 

Thúc đẩy phát triển kinh tế cửa khẩu 

Tuyến cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn sau khi hoàn thành đi vào khai thác còn góp phần mở rộng và thúc đẩy giao thương kinh tế cho tỉnh Nghệ An, do tuyến đường đi qua cửa khẩu Thanh Thủy của tỉnh này.  

Tại Nghệ An, từ năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý nâng cấp cửa khẩu Thanh Thủy thành cửa khẩu quốc gia với quy hoạch biến nơi đây phát triển về mọi mặt. 

Trong Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị ban hành năm 2013 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An đến năm 2020 thì Thanh Thuỷ được đề cập là phải phấn đấu xây dựng trở thành cửa khẩu Quốc tế.

Vào năm 2018, khi làm việc với Thường trực Tỉnh Uỷ tỉnh Nghệ An về quy hoạch Cửa khẩu Thanh Thuỷ, huyện Thanh Chương, lúc bấy giờ, ông Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cũng đã thống nhất nhiều nội dung quan trọng để Nghệ An triển khai các bước tiếp theo xây dựng khu vực này thành nơi phát triển kinh tế - xã hội quy mô sầm uất trong tương lai gần.

Ông Thắng cho rằng, quy hoạch đường cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn đã được Chính phủ hai nước đồng ý thực hiện, quy hoạch Cửa khẩu Thanh Thủy cần xây dựng lại cho phù hợp.

Khu kinh tế Cửa khẩu Thanh Thủy có vị trí nhằm tại ngã 3 xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương, Nghệ An, giao nhau với QL15A hay còn gọi là đường Hồ Chí Minh. Vùng thiết lập Khu kinh tế Cửa khẩu Thanh Thuỷ có diện tích trên 21.382 ha, nằm ở 4 xã Thanh Thủy, Thanh An, Thanh Hà, Võ Liệt.

Cửa khẩu Thanh Thủy có vị trí nằm trên QL 46, giáp với tỉnh Bô Ly Khăm Xay của nước bạn Lào, cách TP Vinh 68 Km. Ông Nguyễn Xuân Thắng đặt kỳ vọng vào sự nỗ lực của tỉnh Nghệ An và sự quan tâm của các bộ, ngành sẽ sớm đưa Khu Kinh tế cửa khẩu Thanh Thuỷ đi vào hoạt động.